Memahami Isu rusuhan etnik di Urumqi, Xinjiang, China.

Negara China punya sejarah tamadun yang panjang. China sebagai sebuah republik sebagaimana yang ada hari ini, telah diasaskan oleh Mao Zhedong pada 1 Oktober 1949. Ia diberi nama Republik rakyat China (RCC).

Dalam dunia ini, RRC adalah negara yang paling ramai penduduknya iaitu berjumlah 1.3 bilion. Mungkin kita boleh bayangkan betapa ramainya rakyat China jika kita terjemahkan dalam bentuk angka yang lebih panjang iaitu 1300,000, 000. Bandingkanlah dengan rakyat malaysia yang berjumlah sekitar 27,000,000.

Dalam jumlah penduduk yang begitu ramai, kira-kira 95 % adalah dari etnik Han. Di China terdapat tidak kurang daripada 56 etnik utama. Ini bermakna lebih daripada 1.2 bilion adalah daripada etnik Han.

Etnik Han dikenali juga sebagai Huaxia. Mereka mempunyai sejarah panjang kira-kira 5000 tahun dalam jatuh bangun sesebuah kerajaan yang memerintah China.

Dalam sebuah negara Republik Rakyat china hari ini, terdapat 2 wilayah yang diberikan kuasa autonomi pemerentahan etnik yang boleh dikatakan kawasan panas iaitu Tibet dan Xinjiang.

Di Xinjiang, pasa asalnya etnik Uighur merupakan etnik paling ramai. Mereka beragama islam. Akibat migrasi dari etnik-etnik lain di China, terutamanya Han, dominasi mereka sudah berkurangan. Di samping mojoriti mereka telah merosot, mereka juga menghadapi ancaman asimilasi dengan etnik yang berpindah ke Xinjiang yang tidak beragama Islam.

Sebagai contoh, dulunya bahasa Uighur menggunakan bahasa huruf-huruf Arab, tetapi disak oleh asimilasi dengan etnik-etnik lain, kini bahasa Uighur ditulis dalam tulusan latin. Mungkin kesnya sama dengan tulisan bahasa Melayu yang asalnya jawi, kini lebih popular ditulis dalam tulisan rumi.

Pemerintah RRC yang berideologi komunis pada era awal dahulu banyak mengambil langkah menutup sejumlah masjid dan melarang aktiviti sekolah-sekolah agama. Rakyat dipaksa menghantar anak mereka ke sekolah kerajaan yang mengajarkan fahaman komunis marxis.

Masjid banyak terdapat di wilayah Xianjiang

Tiba-tiba...

Bumi Xinjiang bergolak. Mungkin arusnya sudah lama berolak di bawah permukaan yang nampak tenang. Cuma sekarang baru timbul.Lalu terjadilah rusuhan antara etnik Uighur dan etnik Han.

Ia menarik perhatian dunia Islam kerana walaupun Xinjiang berada dalam RRC, ia adalah wilayah yang paling ramai rakyat Islamnya di Cina. Kita perlu memandang berat perkembangan di sana sebagaimana kita mendang berat isu-isu berkaitan Palestin.

Terdapat khabar-khabar angin yang menceritakan bagaimana rusuhan ini boleh tercetus.

Rusuhan itu bermula semasa satu demonstrasi jalanan selepas pembunuhan dua pekerja Uyghurs oleh etnik Han di Shaoguan, Guangdong dalam satu pertandingan antara pekerja-pekerja Uyghur dan Han pada 25 Jun 2009 dan bertukar menjadi ganas dan kejam. Pembunuhan di Guangdong berpunca apabila berlaku gangguan seksual terhadap pekerja wanita oleh rakan sejawatan Uyghur dan khabar angin bahawa ada lelaki Uyghur yang merogol wanita Han di sebuah kilang Shaoguan. Rusuhan Urumqi bermula selepas satu bantahan diadakan di pasar Besar dan mereka mengecam pengendalian kerajaan terhadap insiden itu. Ramai pihak mendesak polis China melakukan siasatan menyeluruh terhadap pembunuhan itu. Orang Uyghur mengatakan pihak berkuasa gagal melindungi pekerja-pekerja Uyghur, atau menahan mana-mana Cina Han yang terlibat dalam jenayah itu.

Pegawai kerajaan pusat menyanggah dakwaan perusuh. Mereka dianggap cuba "menghalang dan melakukan keganasan jenayah terancang", "memulakan dan diarah dari luar negara, dan menjalankan pemberontakan dalam negara". Ini ada kaitan dengan Pergerakan kemerdekaan Turkestan timur dan kuasa-kuasa luar menyokong kemerdekaan Uyghur dipimpin oleh pembangkang Uyghur Rebiya Kadeer yang tinggal di luar negara. Nur Bekri, pengerusi kerajaan serantau Xinjiang, berkata dalam satu ucapan pada pagi 6 Julai bahawa "sesetengah kuasa-kuasa pembangkang luar negara" mengambil kesempatan bagi pembunuhan Shaoguan untuk "melaga-lagakan pergolakan Ahad dan menghakis perpaduan etnik dan kestabilan sosial dalam negeri bebas, dengan satu tujuan untuk berpecah negara". Kongres Dunia Uyghur yang baru diadakan dikatakan cuba menghasut dan menimbulkan kegelisahan melalui Internet. Mereka menjadi lebih berani untuk 'melakukan sesuatu yang besar],' tetapi Rebiya Kadeer telah menafikan tuduhan-tuduhan itu dengan menyatakan dirinya tiada kena-mengena.

Sumber: Wikipedia

Sehingga 8 Julai, dilaporkan 156 maut dan lebih 1000 telah ditahan. (Rujuk: Utusan Malaysia)

Pihak kerajaan mendakwa rusuhan tersebut didalangi oleh pemisah Kongres Uighur Sedunia diketuai Rebiya Kadeer. Tindakan keras telah diambil dengan menangkap pihak-pihak yang dirasakan bertanggungjawab.Pengerusi Lujnah Hal Ehwal Antarabangsa PAS Pusat, Dr Syed Azman Syed Ahmad berkata, sikap keras pemerintah China dalam menanngani konflik ini amat dikesali. (Berita harakahdaily)

Rebiya Kadeer

Petikan Dari:Utusan Malaysia

Oleh Ismail Hasyim Yahaya(Pensyarah di Pusat Pengajian Komunikasi, Universiti Sains Malaysia)

KEGANASAN pihak berkuasa China ke atas masyarakat Islam etnik Uighur di Urumchi, ibu negeri Xinjiang seolah-olah tidak menggambarkan hubungan China dengan sejarah dan negara-negara Islam.

Masih tidak pasti berapa ramaikah yang meninggal dunia dalam keganasan tersebut tetapi sekurang-kurang 158 orang mati dan lebih 800 lagi mengalami kecederaan. Beratus lagi telah ditahan.

Ia mungkin merupakan tindakan paling kejam terhadap pembangkang sejak tindakan di Tiananmen Square lebih 20 tahun lalu.

Tindakan ini menyebabkan umat Islam mempunyai pandangan negatif terhadap China.

Menurut media kerajaan China, pertembungan pada Ahad lalu tercetus selepas demonstrasi menentang kerajaan yang didakwa tidak mengendalikan pertikaian industri dengan adil hingga bertukar menjadi ganas.

Para aktivis berkata pertembungan bermula apabila pihak polis cuba meleraikan suatu demonstrasi aman selepas kematian dua orang pekerja Uighur di sebuah kilang alat permainan dalam perkelahian dengan kakitangan etnik Han Cina pada bulan lalu.

Pekerja kilang etnik Uighur mahukan keadilan ditegakkan dalam kes tersebut.

Menurut Al Jazeera, protes di Urumqi dilakukan secara aman dan bukan ganas seperti mana yang didakwa oleh pihak berkuasa China.

Kerajaan China mendakwa seorang pemimpin wanita dalam buangan, Rebiya Kadeer dan seorang ahli perniagaan Uighur sebagai perancang di sebalik tabir kepada rusuhan yang berlaku.

Beliau telah dipenjarakan selama bertahun-tahun di China sebelum dibebaskan dan tinggal dalam buangan di Amerika Syarikat (AS) di mana beliau sekarang mengetuai Kongres Uighur Sedunia.

Dalam kenyataan yang dipetik oleh Al-Jazeera, Gabenor wilayah Xinjiang, Nur Bekri berkata: "Pada 5 Julai, Rebiya telah berbual melalui telefon sebagai usaha mencetuskan rusuhan dan laman-laman web seperti Uighurbiz.com dan Diyarim.com digunakan bagi menghasut dan propaganda.

Rebiya, 62 tahun, ibu kepada 11 orang anak menolak tuduhan yang dianggap palsu itu.

"Saya tidak menganjurkan sebarang bantahan atau menggesa penduduk supaya mengadakan demonstrasi," katanya.

Sebaliknya, menurut Rebiya, beliau menelefon abangnya di Xinjiang apabila mengetahui berlakunya keganasan di Uumqi dan menasihati saudara-maranya supaya menjauhkan diri daripada demonstrasi itu.

Masyarakat Islam Turkic Uighur adalah penduduk asal Xinjiang. Mereka pernah menikmati kebebasan singkat dalam pentadbiran dan pemerintahan. Tetapi sejak 20 tahun lalu dasar-dasar Beijing telah melahirkan ketidakpuasan kepada mereka terutamanya berkaitan dengan penempatan semula jutaan etnik Han Cina ke wilayah mereka.

Seperti yang dialami masyarakat Palestin, rumah-rumah etnik Uighur telah dimusnah untuk memberi laluan kepada kemasukan etnik Han malah budaya mereka di kesampingkan dan kini menjadi minoriti di wilayah sendiri.

Banyak pekerjaan telah dikuasai etnik Han. Di sinilah bermula kegiatan memperjuangkan nasib bangsa yang dikategorikan pihak berkuasa China sebagai pengganas.

Kumpulan-kumpulan Uighur mengatakan dasar-dasar kerajaan yang menindas demi memberikan tempat kepada penghijrahan etnik terbesar China, kaum Han Cina ke wilayah Xinjiang telah menimbulkan ketegangan etnik dan menaburkan benih-benih keganasan.

Kejadian rusuhan dan ketidakpuasan etnik Uighur tidak mendapat liputan meluas di persada media antarabangsa. Malah lebih menyedihkan umat Islam serata dunia tidak mempedulikan penindasan yang dialami masyarakat Turkic Uighur ini.

Apa yang dilakukan oleh China dan pihak berkuasanya seolah-olah menyamai apa yang dilakukan Yahudi Zionis ke atas penduduk Palestin.

China tidak boleh memberikan alasan bahawa apa yang berlaku adalah urusan dalam negaranya dan dunia tidak boleh masuk campur. Dunia bukan seperti dahulu dan China harus sedar bahawa dalam era globalisasi apa yang dilakukan dan cuba ditutupnya akhirnya akan diketahui kelak.

Tindakan Presiden China, Hu Jintao yang tidak menghadiri Sidang Kemuncak G8 di Itali dan kembali ke Beijing menunjukkan peri penting kejadian yang berlaku itu.

Etnik Islam Uighur mahukan keadilan serta laungan mereka harus mendapat pembelaan daripada kerajaan China. Pihak berkuasa China tidak harus menyalahkan etnik Islam Uighur sahaja dalam setiap rusuhan yang berlaku.